Heeft u wel eens op een feestje de stelling mee mogen maken dat vrouwen vaak een partner kiezen die slimmer, dan wel juist dommer is dan zijzelf? Hoe er vervolgens meeslepende theorieën tegenaan worden gegooid waarom dat zo is? Wild bewegend op een spectrum van ‘ze heeft onbewuste controledwang’ tot aan ‘haar behoefte aan overgave’? Eenmaal thuis kan de discussie in klein-comité nog eens dunnetjes over worden gedaan, en met weer een set aan smeuïge constructies rijker, slapen we in.

Heeft u enig idee wat de kans is dat stellen hetzelfde IQ hebben? Astronomisch klein. Met als gevolg dat vrouwen, dan wel mannen, bijna altijd een partner kiezen die dan wel slimmer, dan wel dommer is dan zijzelf. Stelt u zich even voor dat iemand dit argument er tijdens dat feestje plompverloren ingooit. Inclusief de kans-technische uitleg. Hij of zij zal als een nare party pooper opzij worden gezet. We laten ons onze fijne innerlijke speeltjes immers niet graag afpakken.
Kortom: we houden van een goed verhaal, daar worden we blij van. Van botte gegevens en logica… not so. Het vraagt om inspanning om het te begrijpen, en dat is vermoeiend, en genereert uiteindelijk nauwelijks iets als een emotionele beloning.

Dit gezegd hebbende: naar aanleiding van de overwinning van Thierry Baudet las ik gister een analyse van diens toespraak. Hoe een goede toespraak de goegemeente langs verlichte bergpieken en duistere dalen sleurt, waarbij de realiteit anno 2019 als volstrekt irrelevant wordt geacht. Het was, volgens de analist, een briljante toespraak, en het stuk eindigde dan ook met de oprechte vraag waarom andere politieke leiders zich niet óók oefenden in deze retoriek.

And I agree.

Ik zie in de nabije toekomst een politieke arena voor me waar elke politicus zich afgetraind weet in het vertellen van eender wel briljant meeslepend verhaal. Waar de ene na de andere dame en heer de pen doopt in, en de microfoon vol braakt met, een keur aan verschillende werelden die vol zitten met even zovele onbegrijpelijke concepten, levende wezens van allerlei pluimage, Pandoriaanse diepangstige vergezichten en huiveringwekkende reizen richting Het Ware Licht. Als een toren tot aan de hemel stapelen deze verhalen, als ware het de plastic hoesjes van ontelbare fantasy-films zich dan op, vanzelfsprekend gesponsord door Disney, Marvell en onze eigen Efteling.

Wie het nog voor elkaar krijgt om door al dat emotionele geweld heen te kijken, ziet de herhaling van een patroon dat sterk doet denken aan één van de succesvolste trilogieën van het begin van deze eeuw: The Lord of the Rings.  Diegene beseft hoe de ene na de andere Gollum in een of andere grot op een groot podium verschijnt, en ons vervolgens goed gekleed en welbespraakt betovert met de propositie van ons verlies van De Enige En Ware Ring, en hoe hij of zij ons vervolgens opzweept om dit ding terug te veroveren, goedschiks, dan wel kwaadschiks. Hoe we in vervoering van al dat leed, en alle bijbehorende potentie om dat leed teniet te doen, “We love our Precious!” scanderen, en over eender welke concurrent het tijdloze “We hates them!” sissen en slissen.

Wat diegene mogelijk dan ook beseft is de diametraal tegenovergestelde devotie aan Aragorn, die niet in een grot, maar in een zonverlichte Colosseum, zijn massa aan het opzwepen is om de wereld te redden. Niet door de Ring te aanbidden, maar door dat ding te vernietigen. U ziet rijen soldaten in schitterende bepantsering klaarstaan voor deze ultieme strijd.

Zie de ring als het gouden symbool voor ons ego. Aan de ene kant heb je de Xenofoben, die het kwaad buiten zichzelf plaatsen, en alles vernietigd willen zien wat ze denken niet te zijn.
Aan de andere kant heb je de Oikofoben (met dank aan Thierry), die het kwaad in zichzelf plaatsen, en eveneens alles vernietigd willen zien wat ze denken niet te zijn.

En dan nu: herinnert u zich de party pooper nog?

Deze zal u vertellen dat de ring van plastic is. Dat elke dag uw beeld van uzelf, en dat van de wereld om u heen, wijzigt. Hoe u niet bent wie u tien jaar geleden was. Hoe ingrijpende gebeurtenissen uw beeld van uzelf en de wereld rigoureus kunnen veranderen. Hoe één simpele chirurgische ingreep uw beelden van de wereld en van uzelf tot in het bot kunnen vernietigen.
En dat is saai, levert geen kick op, stelt niemand gerust, zorgt voor wrevel, irritatie, weerzin, ongeloof.

Met als gevolg dat deze ellendeling binnen de kortste keren in een positie wordt gemanoeuvreerd die kan worden gelabeld als “op de grens tussen grot en Colloseum”: aan de ene kant ingesloten door de Gollum-massa, aan de andere kant de Aragorn-meute. En van beide kanten luidt er maar één alles overstemmend, zuiver synchroon én volstrekt schizofreen signaal:

“We hates you.”