Heeft u de Netflix serie “Under the banner of Heaven” gezien? Twee mannen, diep overtuigd van hun verheven connectie met God, vermoorden een vrouw en baby. De kersverse moeder vond de door hen voorgestelde polygamie en incest (alleen voor mannen beschikbaar, mind you) niet zo’n heel goed idee, maar de mannen vonden God aan hun zijde wat hun mini-kruistocht aldus in orde maakte. Waar gebeurd en alles.
En vandaag lees ik wat LinkedIn reacties over het voornemen van de gemeente Haarlem om vleesreclames te gaan verbieden. Ik zal u de tegenwoordig als vanzelfsprekend te accepteren creatieve en minder creatieve hatelijke oprispingen besparen, en een en ander voor u samenvatten: “Haarlem! Komt niet aan Onze Vrijheid: Onze Liberale, Met Bloed en Zweet Gewonnen, en Voor Eeuwig Te Aanbidden God!” U begrijpt dat Haarlem ondertussen koeien en kalveren op onderduikadressen heeft ondergebracht.
Goed. Laat ik u bij deze schetsen wat die moderne God inhoudt:
Het is de vrijheid om pakken suikergoed in elke supermarkt op de ooghoogte van uw kleuter te leggen, en energydrinks op de ooghoogte van uw puber. Het is de vrijheid om u middels geurpalen te laten snakken naar wat dan ook aansluit bij het verkoopseizoen. Of u te laten graaien naar “2 voor de prijs van 1” terwijl u ergens wel weet dat wat u in dat winkelwagentje kiepert niet nodig heeft. Het is de vrijheid om u en uw kinderen, vrienden, kennissen en buren zowel gok,- alcohol-, als social-media verslaafd te maken. Het is de vrijheid om werkelijk alles te produceren, te pushen en te verkopen wat uw naar rust en vrede snakkende ziel al vanaf geboorte tracht te negeren.
Misschien is voor u vrijheid echt de allerhoogste waarde. Er is daar niets aan voorbij. Echt. En werpt u tegen dat we onze verworven vrijheid ook hebben verkregen om “Nee” te zeggen.
Please.
Het bombardement van reclame en elke andere soort van verleiding is niet gemaakt om u een weloverwogen en kritische keuze te laten maken. Het speelt waar mogelijk in op allerlei onbewuste tijdloze behoeftes en automatische impulsen, waar mijn en uw hersencapaciteit domweg niet tegen opgewassen is. Uitzonderingen nagelaten natuurlijk. Zo heb ik wel heldenverhalen gehoord van mensen die na eindeloze martelingen alsnog “Nee” konden blijven fluisteren.
Te dramatisch?
Neem uzelf en uw kinderen mee naar Disneyland. Ik beloof u hier en nu duizend euro als u in staat bent om vijf dagen “Nee” te blijven zeggen tegen de verzoeken van uw naasten om klef voer, pluchen Micky-, Minnie- of Yoda-oortjes en / of knuffels van het formaat muis tot olifant, alles aangeboden tegen astronomische prijzen. Laat staan de immorele “fast pass” waarmee u uw wachtende medemens met gierende kiespijn kunt uitlachen. Mocht het u niet lukken, dan krijg ik van u één euro per overtreding, okay? En u voorvoelt en -ziet het al: u met uw bedachte vrijheid eindigt straatarm, en ondergetekende wordt met nul zweet op het voorhoofd miljonair.
Vrijheid is een lachertje. De enige ruimte die onze Westerse vrijheid hier biedt is om de deur niet meer uit te gaan en je zuurverdiende geld uit te geven aan elke kwalitatief hoogstaande adblocker die je voor je TV, laptop en mobiel kunt vinden. Hoewel ik persoonlijk opteer voor een adkiller, waarbij er automatisch virusjes terug worden gestuurd. En by the way, om de deur weer uit te kunnen heb ik voor die reclamezuilen dan ook iets: een compacte bazooka. Maar zover reikt mijn vrijheid weer niet, is het wel?
Wat vindt u: wordt het geen tijd dat we de hoogste zetel weer vrijmaken voor de moraliteit? Ik geef toe, ik durf dat bijna niet te zeggen. Want de traditionele bronnen voor moraliteit, politiek en kerk, weten de laatste decennia in dat opzicht consequent en met volharding te falen.
Dus wellicht dat het tijd wordt dat wat verloren gegane kopstukken het podium weer betreden: George Washington, of Ghandi. Of wellicht beter nog: een Messias 2.0..
En echt: het zou me niet verbazen als die hun carrière dan afstarten met het versturen van virusjes. Of nog beter, het opblazen van vleesreclamezuilen.