De wetenschap om het eeuwig geluk te vinden is door mijn ogen resultaat technisch tot nog toe nogal… beperkt gebleven. Dus waarom niet de blik van het Westen, naar het Oosten richten? Weg met die afstandelijke rare objectieve benadering: totale gelukscontrole over de eigen subjectieve beleving, natuurlijk! Daar ligt het… nou ja.. licht! Even de ogen dicht, en daar gaat ‘ie: “Guru, de waarheid is enkel te vinden in het zelf. Ik ben bereid. Ik ben bereid. Ik ben bereid.” Zo. Dat lijkt me statement genoeg. We draaien een filmpje op youtube af met de bevrijdende titel: “The only excercise you need to permanent happiness”, of zoiets. 14 minuut 12 seconden. Haleluja: minder dan een kwartier voor de opmaat naar totale bevrijding. Goed. Laat ik u de samenvatting geven:

“Do you really want to come home to yourself? Enter my house, but leave your mind outside: all your concepts, of what the world is, and what you are, leave them outside: no imagination, no stories about you or the world. When you have entered, even leave the “now what?” outside. The “what’s next?”. Emotions are clouds, just passing by. You are only here. And don’t fall asleep. Senses are here, the power to percieve is here. Just is-ness. What is this is-ness? Unsupported, uncreated by you… . Painfull? No. Disappointing? No. Can it go away? Fade? No. Is it part of a religion? No. Does it matter if you are a good person, or not so good? No. Is this is-ness you? Yes. Timeless. Are you sure that you’re not imagining it? Yes. Are you agitated, worried? No. Can it end? No. If you are this is-ness, can you come to an end? No. That is a worthy discovery, isn’t it?”

Euh…. Guru? Een paar kanttekeningen, if you don’t mind:

Ten eerste: laat je mind buiten? Geen verbeelding? Geen verhalen? Hoe zouden we dat moeten doen, denkt u? We kunnen onze gedachten een tijdje stil houden, maar er zijn continu onbewuste processen aan het werk die bepalen of dat wat we dan ook zintuiglijk waarnemen, een gevaar of kans is. Kijk naar een appelboom. In het hoofd gaat er dan een explosie aan onbewuste flarden af, die als gillende keukenmeiden “hout”, “appelsientje”, en/of “als je in een boom klimt dan breek je je been of erger” rond huilen. Met alle onbegrepen bewuste alertheid van dien. Anders gezegd: als u uw huis inricht met zachte kussens en een kaarsje, dan doet dat bij mij toch echt iets anders dan wanneer uw huis een uitstalling van een serie voodoopopjes en alle drukken van Mein Kampf in de boekenkast herbergt. Hoe gedachteloos ik ook naar binnenloop.
En stel, we zouden dat kunnen voorkomen: een mens wordt geboren zonder zintuigen. Niet één. Het ultieme ‘locked in’ syndroom zeg maar. Er is dus geen mogelijkheid wat dit mens in staat stelt om zich te verhouden tot de omgeving, en als gevolg daarvan kan er van verbeelding, laat staan conceptualisering, geen sprake zijn: geen bedreiging, geen kans. Is dat dan instant Nirvana? Als dat niet zo is, dan is verbeelding dus een noodzakelijke voorwaarde voor uw eeuwige geluk. Wat dan nogal tegenstrijdig met uw verhaal is. En als het wél zo is, is het dan nog mogelijk om ons bewust te zijn van die vreugde? Ik denk het niet: geen mens kan bewust een waarde bepalen zonder referentie. En als dát dan niet kan, wat is de vreugde dan nog waard?

Vervolgens: ik hoor dat vaker, over die emoties die maar wolken zijn die voorbij gaan. Prachtig beeld. Ooit iets gelezen over diepe depressies? Wat de oncontroleerbare effecten van een tekort of teveel aan bepaalde stoffen in een lijf kunnen zijn? Hoe mensen bang of boos kunnen worden en blijven met nul gedachten? Wat een tumor in de buurt van de amygdala kan doen? Dat wil zeggen, hoe iemand mindfull is tot hij een ons weegt, om vervolgens alsnog te suicideren om te voorkomen dat hij een ander iets aandoet? Op hun planeet wordt de hemel bedekt door een permanent wolkendek. En dan guru? Any thoughts?

Oh gut, en dan ‘het eeuwige zijn’. Goed. Simpel alledaags vraagje: slaapt u wel eens? Feit is dat de platte ervaring leert, dat we elke dag ‘sterven’: als we slapen, is er, met uitzondering van dromen wellicht, geen sprake van een bewustzijn, is het wel?

Nog wat andere filmpjes bekeken. Dat een echte boeddha (en ja, dat is echt voor eenieder van ons weggelegd, en het is zo eenvoudig!) volledig in het eeuwig gelukkige Zijn blijft, ongeacht de omstandigheden. Nou, die laat ik dan graag geblinddoekt tijdens de spits de A15 oversteken. Of meelopen met de officier onder wiens leiding Auschwitz werd bevrijd, en tot de uitspraak kwam dat God de aarde had verlaten. Lukt het dan ook? Just testing the claim, niets onaardigs.
En dan begint mijn concentratie op de inhoud te verwateren, houd me niet meer bezig met de wankele claims van de guru, maar raak gefixeerd op de entourage: honderd fans die hem overal volgen en verliefd aankijken. Als een Bollywood versie van de 70er jaren musical ‘Jesus Christ Superstar’. Wat zou dat doen met een mens? Kun je nog kritisch kijken naar je eigen overtuigingen met zoveel aanbidding?
Begrijp me niet verkeerd. Conform de onsterfelijke woorden van Fox Mulder, wil ook ik geloven. Maar het objectief georiënteerde deel van mijn brein heeft ook behoeftes. Het wil, als een koppige ongelovige Thomas, bewijs.

Dus bij deze het verzoek: wijs me één geslaagde leerling aan.

Guru?